Podejrzenie nietrzeźwości.
Badanie alkomatem bez zgody pracownika.
Kiedy niepotrzebna jest zgoda pracownika na badanie alkomatem?
Konsekwencje dla nietrzeźwego pracownika.
Konieczność uzasadnienia kontroli.
Kodeks wykroczeń Rozdz. X. Wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu osób
Art. 70. [Czynności osób niezdolnych]
§ 1. Kto, będąc niezdolny do czynności, których nieumiejętne wykonanie może wywołać niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka, taką czynność przedsiębierze albo kto porucza ją osobie do jej wykonania niezdolnej lub wbrew obowiązkowi nadzoru dopuszcza do wykonania takiej czynności przez osobę niezdolną, podlega karze aresztu albo grzywny.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowiązkowi zachowania trzeźwości znajduje się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka i podejmuje W tym stanie czynności zawodowe.
§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 lub 2, można orzec podanie orzeczenia do publicznej wiadomości w szczególny sposób.
Dobro chronione
1. Dobrem chronionym przez art. 70 jest bezpieczeństwo:
1) osób, które może zostać zagrożone przez podejmowanie pewnych czynności przez osobę niezdolną do ich wykonywania (§ 1)
2) osób i mienia, które może zostać zagrożone przez podejmowanie czynności zawodowych przez osobę po użyciu alkoholu (§
Artykuł 70 przewiduje dwa wykroczenia istotnie różniące się od siebie pod względem konstrukcyjnym:
l) wykroczenie zagrożenia potencjalnego w § 1, którego istota polega na możliwości wywołania niebezpieczeństwa w wyniku podjęcia przez osobę niezdolną czynności niebezpiecznych.
2) wykroczenie zagrożenia abstrakcyjnego w § 2, którego istotą jest samo naruszenie obowiązku trzeźwości zawodowej.
Pracodawca odpowiada za bezpieczeństwo swoich pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy. W razie wypadku to on ponosi odpowiedzialność za powstałe zdarzenie. Jednak co w sytuacji, kiedy pracodawca ma podejrzenie, że pracownik jest pod wpływem alkoholu? Czy może zmusić pracownika do poddania się kontroli trzeźwości? Czy może również profilaktycznie według swojego uznania wyrywkowo sprawdzać pracowników? Kiedy badanie alkomatem jest zgodne z przepisami? Na te i inne pytania odpowiedź znajduje się w poniższym artykule.
Podejrzenie nietrzeźwości
Jeśli pracodawca zauważy, że pracownik przyszedł do pracy i dziwnie się zachowuje lub nawet wyczuwa od niego alkohol, wtedy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik znajduje się pod wpływem alkoholu. Pierwszą myślą w takiej sytuacji jest badanie alkomatem. Jeśli pracodawca chciałby przeprowadzić je osobiście, musi uzyskać na to zgodę pracownika lub zrobić to na jego wyraźne żądanie. Jednak bez względu na to, czy pracownik wyrazi zgodę na badanie, czy nie, a zachodzi uzasadnione podejrzenie nietrzeźwości, pracodawca może natychmiastowo odsunąć pracownika od wykonywania czynności zawodowych.
Uzależniony pracownik i konsekwencje grożące za pracę w stanie nietrzeźwości
Wysłuchanie pracownika przed zastosowaniem kary porządkowej
Kontrola pracowników w miejscu pracy
Badanie alkomatem bez zgody pracownika
Jak już zostało wspomniane, wykonanie badania alkomatem w celu stwierdzenia, czy pracownik znajduje się pod wpływem alkoholu, można dokonać wyłącznie za zgodą pracownika lub na jego żądanie. Odmówienie przez pracownika poddania się takiemu badaniu uznaje się za przyznanie się do stawianego mu zarzutu bycia nietrzeźwym. Zmuszenie pracownika do poddania się kontroli trzeźwości będzie naruszeniem jego dóbr osobistych, za co z kolei pracodawcę mogą spotkać przykre konsekwencje. W takiej sytuacji pracodawca, chcąc wykonać badanie alkomatem, powinien wezwać odpowiednie organy (najczęściej policję), wówczas pracownik nie może odmówić wykonania badania.
Pracownik ma prawo nie zgodzić się z wynikiem badania alkomatem. Wtedy może poddać się testom z krwi, których koszt ponosi pracodawca. Jeśli jednak wynik wykaże obecność alkoholu we krwi, pracodawca może obciążyć kosztami badania pracownika.
Kiedy niepotrzebna jest zgoda pracownika na badanie alkomatem?
Są dwie sytuacje, kiedy pracownik nie może odmówić wykonania badania na obecność alkoholu. Te sytuacje to wypadek w zakładzie pracy, którego uczestnikiem był pracownik lub popełnienie przestepstwa. Nie ma znaczenia forma wykonania badania alkomatem spektrofotometrycznym czy z krwi. Jednak niewykonanie badania - odmowa pracownika - będzie wiązała się dla niego z utratą ubezpieczenia wypadkowego. Nie będzie miał znaczenia fakt, czy pracownik był trzeźwy, czy nie.
Konsekwencje dla nietrzeźwego pracownika
Jednym z obowiązków pracowniczych jest zachowanie trzeźwości. Przyjście do pracy pod wpływem alkoholu jest więc złamaniem tego obowiązku, a także naruszeniem norm społecznych. To z kolei wiąże się z poważnymi konsekwencjami. Najłagodniejszą karą może być utrata wynagrodzenia na ten dzień czy upomnienie ustne/pisemne od pracodawcy. Jednak nietrzeźwość w miejscu pracy jest również poważną podstawą do rozwiązania umowy z pracownikiem bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika - czyli tzw. dyscyplinarka.
Konieczność uzasadnienia kontroli
Przeprowadzenie kontroli trzeźwości może być przeprowadzone wyłącznie na podstawie uzasadnionych podejrzeń. W związku z tym podejrzenia zazwyczaj dotyczą jednego, konkretnego pracownika. Zatem pracodawca przeprowadzając kontrolne, wyrywkowe badanie alkomatem na grupie pracowników, naraża się na posądzenie o łamanie art. 11 Kodeksu pracy, w którym jest zobowiązany do szanowania godności i innych dóbr osobistych pracownika. Kontrole takie również w bardzo negatywny sposób mogą wpłynąć na atmosferę w pracy i nastawienie pracowników do pracodawcy.
Należy też pamiętać że ubezpieczenie jest ważne kiedy pracownik jest trzeźwy!
W przypadku jego nietrzeźwości, a dojdzie do wypadku przy pracy cz yeż na terenie pracy odpowiada pracodawca za dopuszczenie go do pracy!